HDP’den ev emekçisi kadınlar için kanun teklifi
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, ev içinde bakıma muhtaç kişilere bakan yurttaşların bir kısmına sağlanan şartlı yardımlar yerine, tamamına sosyal bir hak olarak ücret verilmesi ve tüm ev kadınlarının sigortalarının yapılarak emeklilik hakkına kavuşması talebiyle Meclis Başkanlığı’na kanun teklifi verdi. Kemalbay, gerekçesinde cinsiyetçi iş bölümü nedeniyle evde çalışan kadınların sayısının arttığını belirterek, evde çalışan kadınların emeklerinin bir karşılığı olmadığı gibi sosyal güvenlik haklarının da olmadığına işaret etti.
HDP’li vekil,“Türkiye’de iş yasasına göre haftada çalışma süresi 45 saattir. Kadınların ev içi mesaisinin uzunluğuyla kıyasladığımızda kadınların ne kadar büyük bir karşılıksız emek harcadığını görebiliriz. Türkiye’de bir araştırmaya göre ev kadınların yaklaşık 69,2’si ev işlerini bir yardımcı olmadan tek başına yapmaktadır. Hane içinde yapılan işler sayısız iş kolunda yapılan işlere bedeldir” dedi.
‘SOSYAL HAK OLARAK VERİLMELİ’
HDP’li Kemalbay gerekçesinin devamında şunları dile getirdi:
“Bakım hizmetlerinin kamusal alanda ve yurttaşlara bir hak olarak sunulmaması sebebiyle engelli, hasta ve yaşlı bakıma muhtaç kişilere evde kadınların bakması bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu kişilerin bir kısmına şarta bağlı evde bakım yardımı adı altında ödeme yapılıyor ve bu da hükümet tarafından kadınlara bir mükafatmış gibi sunuluyor. Her yıl yardımlara harcanan para nispeten artarken kadınlara yönelik hizmetlere verilen bütçe azalıyor. Kadınların hak temelli kazanımlarının gerilemesi, bunun yerine yardımlara bağımlı kılınması kadınların ihtiyaçlarının, emeklerinin oy stratejileri için kullanıldığını da göstergesidir. Kadınlara yardım değil, sosyal, ekonomik, siyasal haklarına cinsiyetçiliğe maruz kalmadan erişme ve kullanma imkanları verilmelidir. Kadınlar yardım değil hak talep etmektedir.“
İŞ KANUNU ÇERÇEVESİNDE ÜCRET ÖDENMELİ
“Ev içi emek sorunsalı, evde bakım hizmetleri ile katmerleşirken sosyal devlet ilkesi gereği güvence sağlaması gereken devletin bu pozitif yükümlülüklerini yerine getirmemesi kabul edilemez. Evde bakım işini üstlenen kişilerin haklarının verilmesi, evde bakım yardımı aylığı yerine iş kanunu çerçevesinde ücret ödenmesi ve sosyal güvenlik kapsamına alınması için Bakanlık acilen elini taşın altına koymalıdır. Sosyal bir hak olarak bakım işini üstlenen kişiye ücret ve sigorta hakkı verildiğinde, hasta bezi, ilaçları, gıdaları, hastalığı ile ilgili aparatları vs. de ihtiyaçlar bakıma muhtaç kişilere ayrıca sağlanmalıdır.“ (MA)