Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 10 Ocak 2020 günü açıkladığı Ekim 2019 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı değerlendirdi.
Ekonomik krizin başladığı 2018 Ağustos ayından bu yana istihdam 975 bin kişi azaldığının belirtildiği açıklamada, “Aynı dönemde işsiz sayısı 726 bin kişi arttı. İstihdam ve işsizlikte kriz devam ediyor. Dar tanımlı işsiz sayısı 4 milyon 396 bine yükselirken, geniş tanımlı işsizlik 7 milyonun üzerinde seyrediyor” denildi.
Açıklamadan başlıklar şöyle:
İşsizlik kronikleşirken işsizler ümitsizleşiyor. Son bir yılda bir yıldan fazla süredir iş arayanların oranı yüzde 37, 9-11 aydır iş arayanların oranı yüzde 68 arttı. İş bulma ümidini kalmayanların sayısı yüzde 38 artarak 668 bine yükseldi. Toplam işsizlerin yüzde 29,3’ü 15-24 yaş arası gençlerden oluşuyor. Tarım dışı kadın işsizliği ise yüzde 21’in üzerine çıktı.
Ümitsiz işsizlerin sayısında tırmanış dikkat çekici. Ekim 2018’de 485 bin olan ümitsiz işsizlerin sayısı Ekim 2019’da 668 bine yükseldi. Son 1 yılda ümitsiz işsizlerin oranı yüzde 37 arttı. İstihdamda da daralma devam ediyor. Ekim 2018’de 28 milyon 870 bin olan mevsim etkisinden arındırılmış istihdam 527 bin kişi azalarak Ekim 2019’da 28 milyon 343 bine geriledi.
Ekim 2018’de 3 milyon 817 bin olan mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsiz sayısı Ekim 2019’da 621 bin artarak 4 milyon 438 bin oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1,8 puan artarak yüzde 13,4’e yükseldi.
DİSK-AR tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı Ekim 2019’da 7 milyona ulaştı. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 20,1 olarak hesaplandı. Ekim 2018’e göre geniş tanımlı işsiz sayısı 650 bin kişi arttı.
Tarım dışı işsizlik yüzde 13,6’dan yüzde 15,7’ye yükseldi. Tarım dışı işsizlik kadınlar arasında yüksek seyretmeye devam ediyor. Ekim 2019’da kentsel genç kadın işsizliği yüzde 37’ye ulaştı. Bu noktada yükseköğrenim mezunu kadın işgücünün işsizliği dikkat çekmektedir. Ekim 2018’de yüzde 14,7 olan mevsim etkisinden arındırılmamış kadın işsizliği 2,3 puan artarak Ekim 2019’da yüzde 17 seviyesine yükseldi.
Mevsim etkisinden arındırılmış genç işsizliği 2018 Ekim ayında yüzde 22,1 iken Ekim 2019’da 3 puan artarak 25,2’ye yükseldi.