ABD’de insanlar üzerinde aşı testleri başladı
ÖZGÜR ÜLKE- ABD’li Pfizer ve Alman BioNTech ilaç firmaları ABD’de insanlar üzerinde yapılacak korona virüsü aşısı deneyinde aşı dozu dağıtımına geçtiklerini bildirdi.
VOA Türkçe’nin haberine göre iki şirketten yapılan açıklamada, denemelerde aşının güvenli ve etkili olduğunun anlaşılması halinde yıl sonuna kadar ABD’de geniş ölçekli dağıtımına başlanacağı belirtildi.
Mesajcı RNA teknolojisine dayanan aşının, ABD’de 1 milyondan fazla kişiyi etkileyen ve 68 bin kişinin ölümüne neden olan yeni tip Corona virüsüne karşı geliştirilen ilk aşı olma potansiyeline sahip olduğu belirtiliyor.
Corona virüsüne karşı henüz onaylanmış bir tedavi yöntemi ya da aşı olmasa da bazı ilaçlar acil durum izinleri kapsamına alınarak hastalar üzerinde kullanılabiliyor.
ABD’deki çalışma, Almanya’da sürmekte olan BioNTech tarafından yürütülen mevcut bir çalışmanın devamı niteliğinde. Burada insanlar üzerinde uygulanan testler geçen ay itibariyle başlamıştı.
ABD’de Moderna firmasının aşı adayının da birinci aşama testleri devam ediyor. Denemelerin orta aşamalarının içinde bulunulan çeyrekte yapılması planlanıyor.
Pfizer, ABD Gıda ve İlaç Dairesi’nden (FDA) acil durum iznini en erken Ekim ayında almayı umduğunu, 2020 sonuna kadar 20 milyona kadar doz dağıtabileceğini bildirdi. Firma, gelecek yıl bu sayıyı yüzlerce milyona çıkarmayı hedefliyor.
Pfizer araştırma lideri Mikael Dolsten, Reuters haber ajansına verdiği röportajda, ‘‘Aşı dağıtımında birkaç milyondan 20 milyona çıkmak bile salgının merkezi dediğimiz bölgeleri korumaya yetecek, sayı yüzlerce milyona çıktıkça virüsün toplumumuzdan tamamen temizlenmesi hızlanacaktır’’ dedi.
Çalışmayı yürüten bu iki firmaya göre sentetik mesajcı RNA teknolojisi aşının geleneksel aşılardan daha hızlı geliştirilmesine ve üretilmesine imkan tanıyabilir.
Pfizer geçen hafta yaptığı açıklamada güvenlik verilerinin Mayıs ayı sonunda açıklanacağını bildirmişti.
Denemenin ilk amacı dört potansiyel aşı adayının farklı doz uygulamalarının yaş gruplarına göre genç ve yaşlı olmak üzere ikiye ayrılan 360 kadar sağlıklı gönüllü üzerinde denenmesi.
Deneye katılan Maryland Aşı Geliştirme ve Küresel Sağlık Merkezi direktörü Kirsten Lyke, araştırmacıların hangi doz uygulamalarının daha etkili olduğunu tespit etmesinin ardından denemenin daha fazla denek üzerinde yapılmasının hedeflendiğini söyledi.
Dozların bir kısmı New York Üniversitesi Grossman Tıp Fakültesi ve Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde bazı gönüllülere verildi.
Pfizer, denemeyi ABD’de Temmuz başında genişletmeyi hedefliyor. Şirketin sözcülerinden biri 8 bin kadar katılımcının deneye dahil olmasının beklendiğini söyledi.
Başarılı olması halinde ABD’deki bu klinik deneyin, erken dönem çalışmalarından onaylanmasına kadar en hızlı aşı geliştirme süreci olması mümkün. Aşı üretimindeki tüm bu süreçler genelde en az 9 ay ile 10 yıla kadar sürebiliyor.
Lyke, bunun aşı geliştirilirken izlenen birinci, ikinci ve üçüncü aşama klinik deneylere benzer bir sürecin Mayıs ile Ekim arasında yapılması anlamına geldiğini söyledi.
BioNTech Avrupa’daki üretim tesisleri için aşı denemeleri yaparken, Pfizer aşı için kendi üretim kapasitesini oluşturmak amacıyla yatırım yapıyor. Şirket Massachusetts, Michigan, Missouri ve Belçika’daki bu tesisleri üretime hazır hale getirmeye çalışıyor.
İki şirket, onay almaları halinde aşıyı ortak olarak piyasaya sürmeye hazırlanıyor.