Rojava’da Kürt siyasi partiler 5 siyasi ilke üzerinde uzlaştılar
Rojava'da Siyasi Kürt partiler ABD ve Fransa’nın desteğiyle beş siyasi ilke üzerinde uzlaşmayı başardılar. Söz konusu ilkeler arasında, ‘Suriye, tüm oluşumların haklarını garanti eden federal bir hükümet sistemine sahip egemen bir ülkedir’ ve ‘Kürtler, ulusal davalarını çözmek için tam jeopolitik birliğe sahip bir millettir’ gibi ilkeler yer aldı.
Uzlaşı, ‘uluslararası sözleşmeler ve anlaşmalar uyarınca meşru ulusal hakların anayasal olarak tanınması’ ve ‘tüm siyasi partileri, akımları ve Suriye’deki Kürt topluluğunun temsilcilerini temsil eden bir Kürt merci oluşturulması’ gibi talepleri de içeriyor.
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Danışmanı William Robak, üçü geçtiğimiz dördüncüsü ise bu ayın başlarında olmak üzere dört kez Demokratik Birlik Partisi (PYD) liderliği ve muhalif Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) başkanlığı ile ABD’nin Haseke’deki üssünce doğrudan görüşmeler gerçekleştirdi. Robak ayrıca Rojava ve Suriye Özerk Yönetimi partilerinin yanı sıra Suriye Kürt Ulusal Birliği (HNKS) ve Suriye Kürt İlerici Demokrasi Partisi (PDPKS) temsilcileri ile bir araya geldi.
Öte yandan Fransa da söz konusu görüşmelere dahil oldu. Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan diplomatik bir heyet, Uluslararası Koalisyon’un Rumeylan petrol bölgesindeki askeri üssünde 5-8 Mayıs tarihleri arasında ilgili tüm taraflarla üç gün boyunca yoğun toplantılar düzenledi. Bu toplantılar sırasında taraflar, Suriye krizine ilişkin uluslararası forumlara katılmak ve rejim ile muhalefete karşı tek bir tutum sergilemek konusunda ortak bir Kürt heyeti oluşturulması ve ortak konuların geri kalanının tartışılması amacıyla bu ayın sonunda ikinci bir toplantı turunun başlaması konusunda ortak siyasi uzlaşılara vardılar.
Buna karşın Türkiye Dışişleri Bakanlığı, 11 Mayıs’ta muhalif kanattaki ENKS’den bir heyeti kabul etti. Bakanlık yetkilileri ENKS temsilcilerinden Fırat’ın doğusunu kontrol eden ve Ankara’nın PKK’nin bir uzantısı olmakla suçladığı PYD ile yapılan görüşmelerin detaylarını dinlediler. ENKS temsilcileri Türk yetkililere, ABD ve Fransa’nın Kürt siyasi oluşumların saflarını birleştirme çabalarını aktardılar. Bununla birlikte meselenin Suriye’nin iç meselesi olduğunu belirten ENKS temsilcileri, bu toplantılara uluslararası garantilerle katılmaya devam edeceklerine söz verdiler. Yabancı yetkililerin bu konuda yorum yapmadıklarını ya da yorum yapmaktan kaçındıklarını belirten ENKS temsilcileri, daha sonra muhalif kanattaki Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) liderleriyle resmi bir toplantı düzenlediklerini ve SMDK’nın da kendi saflarına dahil olduğunu açıkladılar. Görüşmede bu adımın Kürt iç çıkarı olarak önemini açıkladılar.
SMDK’nın üst düzey isimlerine göre üç ana konu etrafında dönen tartışmalı noktalar söz konusu. Bunlardan ilki PYD’nin PKK ile bağlantısını ve dış gündemlerinden ayrılması gerekliliği. İkincisi ise ENKS’ye bağlı Roj Peşmergeleri ve PYD’nin askeri kanadı Halk Koruma Birlikleri (YPG) olmak üzere iki Kürt askeri gücün varlığı.
ENKS’den üst düzey bir isime göre ikinci turun üçüncü tartışmalı noktası, 2014 yılında tek taraflı olarak ilan edilen Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin geleceğiydi. ENKS, uluslararası tarafların himayesinde hizmet, güvenlik ve ekonomik zincirleriyle, içinde gerçek ortaklar olacak olan yeni bir yönetim kurulmasına bağlı kalırken, PYD bunu katılımını genişletme, tüm Kürt çerçevelerini dahil etme, koruma ve geliştirme imkanı olan bir Kürt kazanımı olarak görüyor.
Bu arada PDPKS, tüm Kürt taraflara ‘Suriye’deki Kürt kararlarının merkezileştirilmesini sağlamaya ve halkın çıkarlarını partizan ve Kürt ittifakların çıkarlarının önünde tutmaya’ çağırdı. PDPKS’den üst düzey bir yetkili, Kürt taraflar arasında yapılan görüşmelerin kapsamlı bir anlaşmaya varılmadan önce biraz daha zaman alabileceğini söyledi.