Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Covid-19) vaka sayısı her geçen gün artarken, MEF Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanlığı’nın yanı sıra New York’ta Colombia ve Michigan Üniversiteleri’nde sağlık ekonomisi alanında akademik çalışmalar yürüten sağlık ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Onur Başer, “Ekonomiye vurulan ilk yumruk arz tarafından olacak. İkinci yumruk ise talep tarafından olacak. Arz talep etkisi, belirsizlik önümüzdeki aylarda dünyayı ekonomik durgunluğa itecektir. Bu virüsün dünya ekonomisine etkisinin SARS’ın 10 katı olacak” dedi.
DÜNYA SALGINI CİDDİYE ALMADI
New York Times’ın, Çin Başkanı Xi Jinping’in koronavirüs salgınını, tedbir almaya başlanılmadan iki hafta önce bildiğini yazışmalardan ortaya çıkardığına dikkat çeken Başer, “Eğer Çin Hükümeti, haber almasının bir hafta sonrasında tedbirleri almaya başlamış olsaydı, dünyada vaka sayısı şu an 65 bin 254; ölü sayısı ise yaklaşık 3 bin 500 civarı olurdu. Eğer haber alır almaz tedbirler alınmaya başlansaydı, dünyadaki vaka sayısı sadece 7 bin 250; ölü sayısı da 270 civarı olurdu. Yani iki haftalık gecikme vaka ve ölüm sayısını 20 kat fazla artırdı. Dünya salgını ciddiye almadı” dedi.
TÜRKİYE’DE 32 MİLYON KİŞİ ETKİLENEBİLİR
T24’te yer alan habere göre, Harvard Üniversitesi epidemilogist March Lipsitch’in dünya nüfusunun yüzde 40 ile 70 arasındaki bölümünün koronavirüs’ten etkileneceğini hesapladığını hatırlatan Başer, İngiltere ve Almanya’da kabul gören oranların en düşük oranını alınsa dahi, korona salgını bu şekilde devam ettiği takdirde, yüzde 40 prevalans oranıyla, Türkiye’de 32 milyon kişinin Covid-19’dan etkilenmesini öngördüğünü belirtti.
Başer, “Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde en fazla sigara tüketen ülkelerden biri olması nedeniyle de riskimiz yüksek. Bu kadar kişinin hastalıktan etkilenecek olması, 150 bin ile 650 bin arasında ölümler olacağı anlamına geliyor. Türkiye’nin 300-350 milyon dolar gibi bir miktarı sağlığa ayırması halinde ülkeye getirisi çok daha fazla olabilir. Hali hazırda kısıtlı sağlık bütçemizin böyle bir salgını karşılaması çok zor. Biz salgından önce zaten OECD içinde en düşük kişi başı sağlık harcaması yapan ülkeydik, Sağlık Bakanlığı’nın destek bir bütçeye ihtiyacı olacağını düşünüyorum” diye konuştu.
KORONAVİRÜSÜN EKONOMİYE ETKİSİ SARS’IN 10 KATI OLACAK
OECD raporlarına göre, Çin ekonomisinde büyümenin koronavirüs yüzünden en büyük düşüşü yaşayacağını vurgulayan Başer, “Çin bu yıl yüzde 5,7 yerine yüzde 4,9 büyüyecek. Dünya ekonomisi de yüzde 2,9 yerine, yüzde 2,4 büyüme gösterecek. Yani ekonomiye koronavirüsün etkisi SARS virüsünden 10 kat daha fazla olacak. Dünya, Türkiye ekonomisinin ürettiği bir yıllık değerin yarısından fazlasını koronavirüs yüzünden bu yıl kaybedecek. Türkiye’de ise koronavirüs’ün 2020’de beklenen büyümeyi yüzde 3’den yüzde 2,7 ye düşüreceği öngörülüyor” değerlendirmesinde bulundu.
Panik yaratmamak adına dile getirilen, nisanda her şeyin ortadan kalkacağı söyleminin gerekli tedavi yöntemlerinin hazırlanmasında, testlerin yapılmasında, bütçe ayrılmasında gecikmelere neden olduğunu dile getiren Başer, “Hong Kong hızlı alınan aksiyonlar sayesinde eğri çok yükselmeden yatay düzeye çekilmeye başladı. Güney Kore de önlemleri almaya geç başlamış olmasına karşın yine de çok başarılı bir şekilde yayılma hızını azaltmayı başarmış. İran, İtalya ve diğer Avrupa ülkelerinde ise bunu göremiyoruz. ABD de gerekli aksiyonları almaya geç başladı” dedi.